- Konu Başlıkları
- Enstrümanınızın Tüm İnceliklerini Öğrenin!
- Kemanda Pürüzsüz Yay Geçişleri İçin İpuçları
- Bol Pratik Olmadan Olmaz! – Keman Eğitiminde Yay Teknikleri
Enstrümanınızın Tüm İnceliklerini Öğrenin!
Söz konusu keman çalmak olduğunda yalnızca tuşe bilgisinin yetmediğini vurgulamak gerekiyor. Tuşe tekniklerinin yanı sıra kemanda yay teknikleri hakkında da bilgi edinmeli, ustalığınızı geliştirmelisiniz. Eğer işe kemanda sol el teknikleri ile başlamak istiyorsanız keman eğitiminde çalım teknikleri başlıklı yazımızı da incelemenizi öneririz. Biz burada keman klavyesine bakmayacak, yalnızca keman yay teknikleri hakkındaki ipuçlarına odaklanacağız.
Gelin, öncelikle kemanda yay teknikleri neler kısaca göz atalım. Sık kullanılan keman yay teknikleri hakkında bilgi edindikten sonra kemanda pürüzsüz yay geçişleri için müzik tutkunlarına ipuçları aktaracağız.
Kemanda Yay Teknikleri Neler?
Kemanda sağ el teknikleri olarak da adlandırılan yay teknikleri günümüzde eğitim müfredatlarında temel olarak 8 başlık şeklinde ele alınmaktadır. Yine de bu 8 başlığın kendi içlerinde ayrıca detaylandırıldığını göz ardı etmemek gerekir. Gelin, kısaca kemanda sağ el teknikleri ne anlama geliyor bakalım. İşte kemanda yay teknikleri ve anlamları:
- Legato – Kemanda Yay Teknikleri
Kemanda yay teknikleri denildi mi ilk akla gelen kavramlardan biri olan legato tekniği notaların birbirlerinden ayrılmadan çalınmasıdır. Bu teknikte çoğu zaman notalar aynı yay üzerinden çalınır. Bu şekilde bütünlüğü sağlamak daha kolaydır.
- Detaşe – Kemanda Yay Teknikleri
Legato tekniğinin tam anlamıyla zıttı olan detaşe, notların birbirlerinden bağımsız bir şekilde farklı yaylardan çalınması demektir.
- Portato – Kemanda Sağ El Teknikleri
Detaşeye yakın bir teknik olan portato tekniğinde notalar ayrı ayrı çalınsa da tek bir yay üzerindedir.
- Martele – Kemanda Sağ El Teknikleri
Martele tekniğinde ise notaların başında ekstra bir vurgu yapılarak çalınır.
- Staccato – Kemanda Yay Teknikleri
Staccato tekniğinde notalar tıpkı detaşe ve portatodaki gibi birbirlerinden ayrı olarak çalınır. Ancak buradaki fark ölçülerinden daha kısa çalınmasıdır. Ayrıca staccato tekniğinde notaların her biri için ayrı yay gel gitleri kullanılır. Dolayısıyla arşe ile sürekli temas halinde kalınır.
- Colle (Kole) – Kemanda Yay Teknikleri
Kole tekniğinde yay hafifçe havalandırılarak uzun veya kısa olmamak kaydıyla yayı zıplatarak çalınır. Bir sonraki notaya geçişte yay yine hava olmalıdır ki geçiş sırasında gecikme olmasın.
- Spiccato – Kemanda Sağ El Teknikleri
Tıpkı kole gibi zıplatma içeren bir teknik olsa da spiccato tekniğinde alt yay kullanılır ve notalar hızlı ama yumuşak bir tonda çalınır.
- Rikoşe – Kemanda Sağ El Teknikleri
Yine zıplatma yönteminin uygulandığı rikoşe tekniğinde yay hem itilerek hem de çekilerek kullanılır ancak performans esnasında hareketlerin başlangıç hareketi ile aynı yönde olması şarttır.
Kemanda Pürüzsüz Yay Geçişleri İçin İpuçları
Kemanda yay teknikleri hakkında tüm detayları öğrenseniz bile işin burada bitmediğini söylememiz gerekiyor. Yukarıdaki tekniklerde gördüğünüz üzere kemanda yay geçişleri yapabilmek de en az teknikleri bilmek kadar önemli. Özellikle başlangıç aşamasında öğrencilerin çoğu kemanda pürüzsüz yay geçişleri yapamadığı için temiz sesler almakta zorlanmaktadır. Buna bağlı olarak geçiş sırasında istenmedik sesler çıkmakta, müziğin ahengini bozmaktadır. Ancak aşağıda sıraladığımız noktalara dikkat ettiğiniz takdirde bu sorunu azaltabilirsiniz. İşte kemanda pürüzsüz yay geçişleri için ipuçları:
- Kemanda yay geçişleri için deneyimli eğitmenlerin ilk vurguladığı nokta büyük hareketlerden kaçınmanızdır. Büyük hareketler hedeften uzaklaşmanıza neden olarak istenmedik sesler ortaya çıkarır.
- Yay yönünde geçişlerde el bileği ve parmakların önemi son derece büyüktür. Bu nedenle parmaklarınızı ve bileğinizi sert tuttuğunuz takdirde pürüzsüz bir geçiş neredeyse imkansızdır. Aksine eliniz güvenli ancak esnek bir şekilde yayı kavramalıdır.
- Kemanda yay geçişleri esnasında dikkat etmeniz gereken bir diğer nokta da yay hızıdır. Yaz hızını azaltmadığınız takdirde geçiş sırasında basınç dengesiz bir şekilde dağılır ve istediğiniz pürüzsüz geçişi sağlayamazsınız.
- Özellikle detaşe tekniğinde entonasyonda değişiklik olmadan yay geçişi yapmak son derece zordur. Bunun için yay geçişine başlamadan önce biraz yavaşlamanız ardından diğer yaya geçerken biraz hız artırmanız istediğiniz baskıyı oluşturmanıza yardımcı olacaktır.
Bol Pratik Olmadan Olmaz! – Keman Eğitiminde Yay Teknikleri
Kemanda yay teknikleri söz konusu olduğunda işin büyük kısmının pratik yapmakla ilgili olduğunu göz ardı etmemelisiniz. Teorik bilgi, keman yay teknikleri ve kemanda pürüzsüz yay geçişleri üzerinde ustalaşmanıza yeterli olmayacaktır. Öğrendiklerinizi çok sayıda uygulamayla pekiştirmeli, yanlışlarınızı yaparak ve yaşayarak düzeltmelisiniz.
Müzik Akademi’de öğrencilerimizin uygulama ağırlıklı bir keman eğitimi almasına büyük önem veriyor, sahne ve stüdyo çalışmalarıyla hem heyecanlarını yenmelerine hem de enstrümanlarında ustalaşmalarına yardımcı oluyoruz. Enstrümanınızla birlikte çıkacağınız bu yolculuğa bizimle birlikte devam etmeye ne dersiniz?
[widget-182]
